Wykorzystanie urlopu na żądanie bez zgody pracodawcy

Na pytanie ,,Czy pracownik może rozpocząć korzystanie z urlopu na żądanie bez oczekiwania na zgodę pracodawcy” udzielić należy odpowiedzi negatywnej.

Zgodnie z art. 167² kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu.

Urlop na żądanie jest udzielany w interesie pracownika.

Urlop na żądanie stanowi część urlopu wypoczynkowego. Nie jest to urlop dodatkowy w stosunku do urlopu wypoczynkowego.

Jeżeli pracownik zamierza skorzystać z tej formy zwolnienia z pracy ma obowiązek po pierwsze zawiadomić pracodawcę o zamiarze wykorzystania urlopu na żądanie, a po drugie zamiar ten powinien spotkać się z aprobatą ze strony pracodawcy. Pracodawca kierując się ważnymi umotywowanymi przyczynami może odmówić pracownikowi wykorzystania urlopu na żądanie.

Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Sądu Najwyższego, m.in. w wyroku Sądu Najwyższego – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 7 listopada 2013 r. wydanym w sprawie SNO 29/13. Sąd Najwyższy wskazuje w uzasadnieniu orzeczenia, że każdy urlop, także tzw. urlop na żądanie, może być rozpoczęty wówczas, gdy istnieje w tym zakresie pozytywna decyzja pracodawcy, zakomunikowana pracownikowi. Czym innym jest samo prawo pracownika do urlopu wypoczynkowego (w każdej postaci) i obowiązek pracodawcy umożliwienia wykonywania tego uprawnienia w określonym roku kalendarzowym, a czym innym – kwestia indywidualizacji okresu skorzystania z tego prawa. Odpowiednia, pozytywna decyzja pracodawcy umożliwia i warunkuje jednocześnie korzystanie przez pracownika z określonej przez niego formy urlopu, urlopu ogólnego i tzw. urlopu na żądanie.

Należy pamiętać, że odmowa pracodawcy udzielenia urlopu na żądanie powinna być uzasadniona faktyczną potrzebą pracodawcy (szczególnymi okolicznościami). Jeżeli powód odmowy udzielenia urlopu na żądanie pracownikowi będzie błahy lub nieprawdziwy skorzystanie przez pracownika z tej formy urlopu bez zgody pracodawcy nie będzie wadliwe.